کمپرسور پیستونی یا رفت و برگشتی به نوعی کمپرسور جابه جایی مثبت اطلاق می شود که در آن پیستون ها در میل لنگ حرکت دورانی انجام می دهند. در نتیجه گاز به فشار بالا می رسد. کمپرسور های یخچالی و سیستم های سرمایش و گرمایش اکثرا از این نوع کمپرسورها هستند. موتور سرد خانه ها و یخچال های بزرگ صنعتی با کمپرسور های پیسونی طراحی شده است. هر سیکل در کمپرسور پیستونی به سه بخش تقسیم می شود مکش ، تراکم و تخلیه گاز. در صورتی که این سه مرحله به صورت منقطع انجام شود باعث لرزش کمپرسور پیستونی فشار قوی می شود. حجم مبرد جابه جا شده در این سیستم تابع سیلندر و تعداد آنها می باشد. همچنین دوران موتور بر این امر بی تاثیر نخواهد بود. کمپرسورهای پیستونی در حجم های متفاوت اغلب برای مصارف صنعتی تهیه شده اند. بسته به موقعیت مبرد در اطراف پیستون، کمپرسور ها به تک مرحله و دو مرحله تقسیم می شوند. البته افزایش تعداد مراحل بر قدرت پیستون بی تاثیر نخواهد بود.
معمولا کمپرسور پیستونی که در مصارف محدود مانند کولر گازی خانگی استفاده می شوند کمپرسور پیستونی تک مرحله ای هستند. در کمپرسور پیستونی کولر گازی معمولا مبرد فقط در اطراف پیستون فشرده می شود. اما در سیستم هایی مانند سردخانه های بزرگ پس از فشرده سازی مبرد در مرحله اول آن را به مرحله دوم می فرستند تا عمل فشرده سازی بیشتر انجام شود. کمپرسور پیستونی در صورتی تعمیر می شود که از نوع کمپرسورهای باز باشد اغلب کمپرسورهای بسته قابلیت تعمیر شدن ندارند. در کمپرسور های پیستونی جدید ظرفیت کمپرسور به تعداد پیستون فعال آن و بایپس سیلندر یا تغییر دور موتور بستگی دارد. کاربرد کمپسور پیستونی بسته به نوع مبرد استفاده شده در آن و نوع مصارف مختلف صنعتی متفاوت است. اغلب کمپرسورهای صنعتی پیستونی از نوع کمپرسور های دو مرحله ای هستند و گاها برای احتراق از آنها استفاده می شود.
نحوه کار کمپرسور پیستونی
این نوع کمپرسور همانند موتور اتومبیل طراحی شده است. پیستون در سیلندر حرکت می کند و باعث فشرده شدن گاز می شود. پیستون و سیلندر معمولا از جنس چدن یا آلومینیوم هستند و به زنگ زدن و رطوبت مقاومت دارند. در طول حرکت خطی ماده مبرد نباید از پیستون و سیلندر عبور کند به همین دلیل از رینگ پیستون استفاده می شود. البته در کمپرسور های کوچک نیازی به استفاده از رینگ نیست و روغن موجود در سیلندر نقش محافظ را بازی می کند.
کمپرسور پیستونی کوپلند
کمپرسور پیستونی کوپلند یکی از معروف ترین کمپرسور های سردخانه ای است و معمولا برای تهویه مطبوع استفاده می شود. این کمپرسور ها به صورت تک فاز و دو فاز طراحی شده اند. امروزه کمپرسور های کوپلند با تکنولوژی امرسان در کشور چک تولید می شوند و معمولا نسبت به نمونه اصلی آن ارزان تر هستند. کمپرسور کوپلند یکی از بهترین نمونه های کمپرسور های سیستم های سرمایش خانگی است.
با گذشت بیش از نیم قرن از بنیان گذاشتن مجموعه میکاس کمپرسور ، مسیر شکوفایی آن آغاز شده و موفق شده است از یک تجارت نوظهور به یک شرکت توسعه پایدار منش تبدیل شود که در صنعت هوای فشرده شده و انواع کمپرسور شامل کمپرسور پیستونی، کمپرسور اسکرو،کمپرسور اویل فری تغییرات شگرف و بزرگی ایجاد نموده است.
کمپرسور پیستونی بیترز
این کمپرسور مناسب برای سردخانه های زیر صفری و بالای صفری در محدوده دمای منفی 45 تا مثبت 12 می باشد. بیشتر سیستم های سردخانه ای بزرگ و یخچال های سرد خانه دارای کمپرسور های بیترز هستند. این کمپرسورها به دلیل قرار گیری در رنج دمای مختلفی دارای قیمت های متنوعی هستند. قیمت کمپرسور پیستونی بیترز اغلب براساس نوع و میزان توانایی تبرد سازی آن انتخاب می شود. این کمپرسور در کشور آلمان تولید می شود و عمدتا برای یخچال های صنعتی کاربرد دارد. برای این نوع کمپرسور ها حداقل مصرف انرژی در نظر گرفته شده است در نتیجه یکی از کمپرسور های مقرون به صرفه صنعتی محسوب می شوند.
کمپرسور پیستونی T3
این کمپرسور ها یکی از انواع کمپرسورهای کولر گازی هستند. کمپرسور های کولر گازی از نظر دسته بندی به T1 وT3 تقسیم بندی می شوند. برای مناطق فلات مرکزی که دارای هوای بسیار گرم و خشک هستند از کولر گازی های با کمپرسور پیستونی T3 استفاده می شود. این کمپرسور ها اغلب برای کولر گازی های پر قدرت استفاده می شوند. همچنین در مناطق جنوبی ایران و نواحی شرجی اغلب از کمپرسور های T3 در اسپلیت ها استفاده می شود. کمپرسور T3 توانایی تحمل دما را تا 24 درجه سانتی گراد دارند در حالی که این دما برای کولر گازی های با کمپرسورT1 تنها 47 درجه می باشد.